Wiek a uprawnienia pracownicze

Praca w kadrach polega także na obliczaniu wszelkiego rodzaju terminów. Kadrowiec liczy długość i ilość umów o pracę, staż pracy, długość okresu wypowiedzenia, moment nabycia uprawnień, np. urlopowych, długość urlopów rodzicielskich itp.

Również wiek pracownika i jego dzieci. Wiele bowiem uprawnień pracowniczych uzależnionych jest od osiągnięcia konkretnego wieku czy to przez pracownika czy też jego dzieci.

Okazuje się, że interpretacja zwrotu ,,do momentu ukończenia 14., 18. lub 26. roku życia” nastręcza trudności.

W tym wypadku, na podstawie art. 300 Kodeku pracy, posiłkujemy się Kodeksem cywilnym i art. 112, w myśl którego termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca.

Jednakże przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia.  

Osoba, która urodziła się 15 września 1999 r., 18. życia ukończyła 15 września 2017 r. Osoba urodzona 03 marca 2003 roku ukończyła 18. rok życia 03 marca 2021 roku.  

Jeżeli dziecko pracownika urodziło się 25 lutego 2010 r., to 25 lutego 2024 r. ukończy 14 lat.

 

Kobieta, która urodziła się 3 lutego 1966 r. ukończy 60 lat i nabędzie prawo do przejścia na emeryturę tzw. powszechną 3 lutego 2026 r.

Okres ochrony przedemerytalnej obejmuje 4 lata przed 60 urodzinami, tj. od 3.02.2022 r. do 3.02.2026 r.

Dziecko pracownika urodzone 03 stycznia 2007 r. ukończyło 14 lat 03 stycznia 2021 r. o godzinie 0.00. Jeżeli dla pracownika 1 i 2 stycznia nie były dniami pracy nie miał on możliwości skorzystania w 2021 r. ze zwolnienia od pracy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.

Dziecko pracownika kończy 14 lat 12 maja 2021 r. Pracownik może najpóźniej skorzystać ze zwolnienia od pracy na podstawie art. 188 K.p. 11 maja 2021 r.

Uprawnienia pracownicze zależne od wieku pracownika lub wieku dziecka pracownika

Rodzaj uprawnienia	Wiek graniczny	Podstawa prawna
Kodeks pracy
Pracownik młodociany	osoba, która ukończyła 15 lat, a  nie przekroczyła 18 lat (z pewnymi zastrzeżeniami dot. dolnej granicy wieku)	art. 190 K.p.
Pracownik	osoba, która ukończyła 18 lat	art. 190 K.p.
Ochrona w wieku przedemerytalnym	w okresie 4 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego (np. 60 lat kobieta i 65 lat mężczyzna)	art. 39 K.p.
Wynagrodzenie chorobowe za 14 dni w ciągu roku kalendarzowego	w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia (w przypadku niezdolności do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50 rok życia)	art. 92 K.p.
Zakaz zatrudniania pracownika opiekującego się dzieckiem w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy oraz zakaz delegowania pracownika poza stałe miejsce pracy – bez zgody pracownika	opieka nad dzieckiem do ukończenia 4. roku życia	art. 178 K.p.
Udzielenie urlopu rodzicielskiego – jednorazowo lub w częściach	nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia	art. 182(1c) K.p.
Prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni	do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia albo do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia	art. 182(3) K.p.
Prawo do urlopu wychowawczego	wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy i jest on udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.	art. 186 K.p.
Prawo do dodatkowego urlopu wychowawczego	w przypadku dziecka posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wychowawczy, na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia	art. 186 K.p.
Tzw. 2 dni na opiekę nad dzieckiem	w przypadku wychowywania przynajmniej jednego dziecka w wieku do 14 lat – 2 dni ,,opieki” w roku kalendarzowym	art. 188 K.p.
Ustawa o PIT
Zwolnienie z PIT dopłat do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu	dzieci i młodzież do lat 18: dopłaty z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - niezależnie od ich wysokości, oraz dopłaty z innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2000 zł;	Ustawa o PIT art. 21 ust. 1 pkt 78
Ustawa o PPK
Prawo do uczestniczenia w PPK	-      osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia: zapisywane są ,,automatycznie”; -      osoby fizyczne, które ukończyły 55. rok życia i nie ukończyły 70. roku życia: uczestniczenie na wniosek tej osoby; -      osoby fizyczne, które ukończyły 70. rok życia: nie dla takich osób nie zawiera się umowy o prowadzenie PPK (jeżeli najpóźniej w pierwszym dniu zatrudnienia ukończyła 70. rok życia)	Ustawa o PPK